योगविज्ञानं मनुष्यस्य अन्तः परमसत्येन सह सम्बद्धत्वात् न कदापि नश्यति
“सृष्टेः आरम्भे मनुष्यस्य आगमनसमये च अनन्त ईश्वरः स्वस्य बुद्धिमान्, सृजनात्मकं ब्रह्माण्डशक्तिं न केवलं प्रतिकर्षेण अपितु तया शक्त्या अपि पूरितवान् यया जगति तत्र तत्र भ्रमन्तः प्राणाः पुनः आगत्य ब्रह्म अर्थात् ईश्वरेण सह एकात्मकाः भवितुम् अर्हन्ति” इति । महामुनिः परमहंस योगानन्दः योगावतारः उच्यते, तेन ‘ईश्वर-अर्जुन संवाद’ इति भगवद्गीताभाष्ये एतानि सुन्दराणि वचनानि लिखितानि सन्ति। सः कथयति यत् योगविज्ञानं मनुष्यस्य अन्तः परमसत्येन सह सम्बद्धत्वात् न कदापि नश्यति। अवतरन्तात्मा यदा मनसः प्रभावे आगच्छति तदा सामान्यतः मानवचेतनायाः सह एकत्वेन सीमितः भवति । पञ्चेन्द्रियप्रभावितमिदं मनः न केवलं स्वस्य अपितु परेषां कृते अपि आव्हानानि समस्याश्च सृजति, जगति क्षोभं च जनयति । अथ शान्ति-सुख-आकांक्षया पुनः स्वस्य अन्तः वर्तमानेन एकता-शक्त्या ब्रह्मारोहति – एषः योगः। पतञ्जलिमहामुनेः मते – योगाश्चितवृत्तिनिरोधः मनसः अथवा अन्तःकरणस्य प्रवृत्तीनां पूर्णतया निरोधः योगः इति अर्थः । मनसः अतिवेगस्य निरोधः न सुकरः, परन्तु असम्भवः अपि न भवति । परन्तु अस्य कृते अस्माकं कृते योगस्य केचन विशेषाः युक्तयः आवश्यकाः सन्ति। ननु संयुक्तराष्ट्रसङ्घस्य महासभायाः भारतस्य धरोहरस्य महत्त्वं अवगत्य समग्रविश्वाय उपहाररूपेण योग-विज्ञानेन २०१५ तमे वर्षे २१ जून दिनाङ्कं विश्वयोगदिवसरूपेण आयोजनं कृत्वा सम्पूर्णस्य मानवजातेः कल्याणं कृतम् अस्ति।पश्चिमे ‘योगस्य पिता’ इति नाम्ना प्रसिद्धः परमहंसयोगानन्दः पश्चिमे स्वजीवनस्य ३० अधिकानि महत्त्वपूर्णानि वर्षाणि व्यतीतवान् तथा च… भारते योगोदासत्संगसङ्घस्य स्थापनां कृतवान्, अमेरिकादेशे च आत्मसाक्षात्कारसहयोगस्य स्थापनां कृतवान्, योगस्य उन्नतविशिष्टशैल्याः ध्यानस्य क्रियायोगविज्ञानस्य शिक्षां प्रसारयन्, इच्छुकात्मनः दुःखचिन्तानां पङ्कम् पारयितुं मार्गं आश्वासयति इति सेतुः निर्मितवान्।
योगानन्दः स्वस्य ‘योगी-आत्मजीवनम्’ इति पुस्तके, मनः-आत्मयोः द्वार-उद्घाटकं मन्यते, तस्मिन् २६ अध्याये क्रियायोगस्य अर्थं व्याख्यायते – “‘विशिष्टकर्मणा वा विधिना वा (क्रिया) अनन्तपरमवास्तविकेन सह संयोगः (योगः) ।’ यः योगी निष्ठया एतत् विधिम् आचरति सः क्रमेण कर्मबन्धनात् मुक्तः भवति, एषा कारण-प्रभाव-सन्तुलनस्य श्रृङ्खला” इति । एषा महान् योगविधिः न केवलं संन्यस्तसांसारिकतपस्विनां कृते अपितु सर्वेषां आकांक्षिणां कृते मृत्युंजयबाबाजी तथा च तस्य शिष्यस्य लहिडीमहाशयस्य प्रसादेन उपलभ्यते। एतत् महान् परिवर्तनकारी योगं ज्ञातुं पाठकाः योगदा सत्संग समाजस्य जालपुटं yssi.org इति जालपुटं द्रष्टुं शक्नुवन्ति,यत् गृहाध्ययनस्य पाठ्यपुस्तकानि प्राप्य योगस्य एतां वैज्ञानिकं तकनीकं सहजतया ज्ञातुं प्रवेशद्वारम् अस्ति। पाठ्यपुस्तकानां कृते नामाङ्कनं कृत्वा मूलभूतविधिषु किञ्चित्कालं यावत् अभ्यासं कृत्वा ५० वाट् बल्बस्य क्षमतायुक्तम् एतत् मानवशरीरं क्रियायोगस्य अभ्यासेन उत्पन्नस्य कोटि-कोटि-वाट्-शक्तिं सहितुं समर्थं भवति ।अस्मिन् अन्तर्राष्ट्रीययोगदिने स्वकल्याणार्थं क्रियायोगिनः भूत्वा समग्रसृष्टेः आधारभूतस्य महाप्राणशक्तेः अनन्तसंभावनानां अभिव्यक्तिं कर्तुं स्वशरीरं मनः च समर्थं कुर्मः।