विद्यालयेषु शिक्षायाः गुणवत्तायाः परीक्षणं भविष्यति, उपनिदेशकस्य अध्यक्षतायां दलानाम् निर्माणं भविष्यति, बालकेभ्यः प्रश्नाः पृष्टाः भविष्यन्ति
हिमाचलस्य सर्वकारीयविद्यालयानाम् आश्चर्यनिरीक्षणं भविष्यति। उपनिदेशकस्य अध्यक्षतायां निर्मिताः दलानि कदापि निरीक्षणार्थं विद्यालयेषु आगमिष्यन्ति। एतत् निरीक्षणं केवलं औपचारिकता एव न भविष्यति। निरीक्षणदलः कक्षां गत्वा छात्रेभ्यः प्रश्नान् पृच्छति। एते प्रश्नाः लिखितरूपेण मौखिकरूपेण च पृच्छितुं शक्यन्ते। अस्मिन् विषये विद्यालयशिक्षानिदेशकेन सर्वेषां मण्डलानां शिक्षा उपनिदेशकानां कृते निर्देशाः दत्ताः सन्ति। निरीक्षणस्य मुख्यं केन्द्रं त्रयेषु विषयेषु भविष्यति। उपनिदेशकान् कथितं यत् ते विद्यालयेषु गत्वा गुणवत्तापूर्णशिक्षासम्बद्धं किं कार्यं क्रियते इति पश्यन्तु।
विद्यालयेषु शिक्षकाः कथं पाठयन्ति, अनुशासनं, कियत् पाठ्यक्रमः आच्छादितः, एतदपि पश्यन्तु। विद्यालयेषु गत्वा बालकेभ्यः प्रश्नान् पृच्छन्तु। यदि कश्चित् वाचिकरूपेण उत्तरं न ददाति तर्हि तस्मात् उत्तराणि लिखितरूपेण याचत। परन्तु मेमासे अपि विभागेन एतादृशः आदेशः निर्गतः। अधुना पुनः एतत् परिपत्रं विद्यालयेभ्यः प्रेषितम् अस्ति।
निरीक्षणदलः सम्पूर्णं प्रतिवेदनं निर्मास्यति
शिक्षानिदेशालयेन निर्गतनिर्देशेषु उक्तं यत् विद्यालयानां निरीक्षणं कर्तुं गच्छन् दलं स्वस्य सम्पूर्णं प्रतिवेदनं सज्जीकरोतु। कस्मिन् दिने कस्य विद्यालयस्य निरीक्षणं कृतम्। तत्र के दोषाः प्राप्ताः। कति शिक्षकाः समये एव विद्यालयम् आगताः, कति अनुपस्थिताः, एतस्य सम्पूर्णं प्रतिवेदनं कृत्वा निदेशालयं प्रति प्रेषयन्तु। सम्पूर्णं प्रतिवेदनं निर्मितं भविष्यति। सर्वेषां मण्डलानां शिक्षा उपनिदेशकाः तस्य प्रतिवेदनं शिक्षानिदेशालयाय प्रेषयिष्यन्ति।
नियमानाम् उल्लङ्घने कार्यप्रक्रिया भविष्यति
विभागेन उपनिदेशकान् निर्देशः दत्तः यत् ते विद्यालयेषु आकस्मिकनिरीक्षणं कृत्वा विद्यालयेषु नियमानाम् अनुसरणं क्रियन्ते वा न वा इति पश्यन्तु। यदि कश्चन विद्यालयः नियमस्य उल्लङ्घनं करोति तर्हि तस्य विरुद्धं कार्यवाही कर्तव्या। उपनिदेशकान् विद्यालयान् गत्वा कक्षासु बालकानां पाठनं कथं भवति इति अपि पश्यन्तु इति उक्तम् अस्ति।