Shrikhand Mahadev Yatra : ६,०२३ तीर्थयात्रिकाः श्रीखण्डमहादेवं प्रति प्रस्थिताः, अद्यावधि अनेके भक्ताः पञ्जीकरणं कृतवन्तः
हिमसंस्कृतवार्ता: – कुल्लू:।
शुक्रवासरे आनी विधानसभाक्षेत्रस्य निरमण्ड उपमण्डले १४ जुलाईतः प्रचलितायाः श्रीखण्डमहादेव- कैलाशयात्रायाः पञ्जीकरणानन्तरं ५६७ तीर्थयात्रिकाः प्रस्थिताः। एतेषु ५५४ पुरुषाः १३ महिलाः च सन्ति। एसडीएम निरमण्ड मनमोहनसिंहः अवदत् यत् १४ जुलै रविवासरे यात्रायाः आरम्भात् आरभ्य पञ्जीकरणानन्तरं ६०२३ यात्रिकाः श्रीखण्डं प्रति प्रस्थिताः। एतेषु ७ दिवसेषु एतावता ५,७८१ पुरुषाः २४२ महिलाः च पञ्जीकृताः सन्ति। ६५०० यात्रिकाणां मध्ये ३१७४ पुरुषाः १३१ महिलाः च आधारशिबिरं सिनंहागडं प्राप्य पञ्जीकरणं कृतवन्तः। सः अवदत् यत् श्रीखण्डमहादेवयात्रा-न्यासेन यात्रायाः आधिकारिकप्रवर्तनस्य प्रथमदिने जुलाईमासस्य १४ दिनाङ्के सर्वाधिकसंख्यायां २१९३ तीर्थयात्रिकाः पञ्जीकरणं कृत्वा यात्रायां प्रस्थिताः सन्ति। १५ जुलाई दिनाङ्के ६९४ यात्रिकाः, १६ जुलाई दिनाङ्के ७२१, १७ जुलाई दिनाङ्के ६८५, १८ जुलाई दिनाङ्के ५७२, १९ जुलाई दिनाङ्के न्यूनातिन्यूनं ३८६ यात्रिकाः, २० जुलाई दिनाङ्के पञ्जीकरणानन्तरं ५६७ यात्रिकाः यात्रां कर्तुं प्रस्थिताः एसडीएम इत्यनेन उक्तं यत् अस्मिन् वर्षे यात्रायाः आधिकारिकरूपेण आरम्भात् पूर्वमपि श्रीखण्डं गन्तुं मार्गे ४ जनाः मृताः। पञ्जीकरणं विना चिकित्सापरीक्षां विना कस्यचित् यात्रां कर्तुं न शक्यते। न्यासेन स्थापितेषु पञ्चसु अपि विरामस्थानेषु पुलिसबलं, गृहरक्षककर्मचारिणः, उद्धारदलानि, चिकित्साकर्मचारिणः च नियोजिताः येन यात्रिकाः कस्यापि समस्यायाः सति तत्कालं आश्रयं प्राप्तुं शक्नुवन्ति। मार्गेषु विभिन्नेषु स्थानेषु निःशुल्क-भोजनालया: स्थापिताः सन्ति। वितानेषु निवासस्य, भोजनस्य च व्यवस्था अस्ति। अत्र सर्वं नियतमूल्येन उपलभ्यते। आधारशिबिरसिंहगाड़े अनेकप्रकारस्य स्तम्भाः, आपणानि च अलङ्कृतानि सन्ति। एतेषु प्रसादः, श्रीखण्डमहादेवस्य चित्राणि, कण्ठहारा:, पूजासामग्री, छत्राणि, यष्ट्यः, दीपिका:, स्थानीयाः प्रारम्भिकविविधतायाः सेबफलानि अपि विक्रीयन्ते। अनेन क्षेत्रस्य जनानां कृते जीविका अपि प्राप्यते।