Eco Tourism : पौंग-सरोवरे इको- पर्यटनस्य प्रचारं करिष्यति राज्यसर्वकारः।
पर्यटनविकासाय केन्द्रसर्वकारात् भविष्यति वित्तपोषणम्।
हिमसंस्कृतवार्ता: – काङ्गड़ा।
राज्ये काङ्ग्रेससर्वकारस्य निर्माणं कृत्वा मुख्यमन्त्री सुखविन्दरसिंहसुक्खुः कार्यभारं स्वीकृत्य एव व्यवस्थायां परिवर्तनं प्रारब्धम्। निर्वाचनकाले कृता: सर्वा: प्रतिज्ञा: पूर्णं कृत्वा सर्वकारेण जनानां हृदयं विजितम् अस्ति। तस्मिन् एव काले युनां कृते उद्योगद्वाराणि अपि उद्घाटयितुम् आरब्धानि सन्ति। प्रथमं गोबिन्दसागरसरोवरे, ततः कोलबन्धे अधुना पौंगजलबन्धे अपि पर्यटनस्य पारिस्थितिकपर्यटनस्य च प्रचारार्थं सर्वकारेण सज्जता आरब्धा अस्ति। रामसरस्थलरूपेण प्रसिद्धस्य पौंग-सरोवरस्य उपयोगः अधुना पर्यटनस्य, इको-पर्यटनस्य च वर्धनाय भविष्यति। एतावता अस्य सरोवरस्य सुन्दरं दृश्यं, पर्यटकानां कृते काश्चन सुविधाः, प्रवासीपक्षिणां सुमधुरध्वनयः च जनान् सरोवरं प्रति आकर्षयन्ति स्म, परन्तु अधुना केन्द्रसर्वकारः पर्यटनदृष्ट्या अस्य विकासं कृत्वा नूतनरूपं दातुं गच्छति। अस्य कृते पर्यटनमन्त्रालयः हिमाचलसर्वकारेण सह सहकार्यं कुर्वन् अस्ति।
परामर्शकानां दलं पर्यटनसंभावनानां अन्वेषणे व्यग्रम् अस्ति। पर्यटनस्य पारिस्थितिकपर्यटनस्य च दृष्ट्या त्रीणि चत्वारि वा स्थानानि चयनितानि सन्ति। कथ्यते यत् केनचित् कार्यस्य डीपीआर केन्द्रसर्वकाराय प्रेषितः अस्ति। केन्द्रसर्वकाराद् धनं प्राप्य पर्यटनस्य विकासाय कार्यं क्रियते। पर्यटनस्य विकासे विदेशीयपक्षिणः कस्यापि परिस्थितौ न बाधिताः भवेयुः। हमीरपुरस्य वन्यजीवविभागात् प्राप्तसूचनानुसारं भारतसर्वकारेण स्वदेशदर्शन २.० अन्तर्गतं पर्यटनार्थं पौंगसरोवरस्य विकासस्य निर्णयः कृतः। अत्र स्थानीयजनाः आजीविकार्जनस्य अवसरं प्राप्नुयुः। हिमाचलपर्यटनविभागस्य वन्यजीवविभागस्य च मध्ये पर्यटनार्थं पौंगसरोवरस्य विकासाय सहमति हस्ताक्षरं भविष्यति। सहमति हस्ताक्षरं कृत्वा उभौ मिलित्वा कार्यं नियोजितरूपेण सम्पन्नं करिष्यन्ति।
केन्द्रसर्वकाराय परियोजना प्रतिवेदनं प्रेषितम्
विभागस्य अनुसारं पौंग-सरोवरस्य परितः बहुभागः पर्यटनदृष्ट्या विकसितुं शक्यते। अस्य कृते परामर्शदातृदलेन अपि निरीक्षणं कृतम् अस्ति। निरीक्षणकाले त्रीणि चत्वारि वा स्थलानि उत्तमानि मूल्याङ्कितानि। इतः केषाञ्चन कार्याणां विस्तृतपरियोजनाप्रतिवेदनानि निर्माय केन्द्रसर्वकाराय प्रेषितानि सन्ति। पर्यटनविकासकार्यस्य वित्तपोषणं केवलं केन्द्रसर्वकारेण एव भविष्यति।
वित्तपोषणं प्राप्यमाणमात्रेण कार्यम् आरभ्यते
हमीरपुरस्य वन्यजीवविभागस्य वनमण्डलाधिकारी रेजिनोल्ट रॉयस्टन कथयति यत् पर्यटनस्य पारिस्थितिकपर्यटनस्य च कृते पौंग-सरोवरस्य परितः क्षेत्रस्य विकासस्य पूर्णः व्याप्तिः अस्ति। केन्द्रसर्वकारः स्वदेशदर्शन २.० योजनायाः अन्तर्गतं तस्य विकासं कर्तुं गच्छति। पर्यटनमन्त्रालयस्य, राज्यसर्वकारस्य, वन्यजीवविभागस्य च सहकारेण एतत् कार्यं क्रियते। विस्तृतपरियोजनाप्रतिवेदनं सज्जीकृत्य केन्द्रसर्वकाराय प्रेषितः अस्ति। वित्तपोषणानन्तरं पर्यटनस्य, इको-पर्यटनस्य च प्रचारार्थं अत्र कार्यम्आरभ्यते।